



Özel Güvenlik Görevlisinin Yetkileri
(5188 mad. 7):
-
Koruma ve güvenliğini sağladıkları alanlara girmek isteyenleri duyarlı kapıdan geçirme, bu kişilerin üstlerini detektör ile arama, eşyalarını x-ray cihazlarından veya benzeri güvenlik sistemlerinden geçirmek.[1]
-
Toplantı, konser. Spor müsabakası sahne gösterileri ve benzeri etkinlikler ile cenaze ve düğün törenlerinde kimlik sorma, duyarlı kapıdan geçirme, bu kişilerin üstlerine detektör ile arama, eşyalarını x-ray cihazından veya benzeri güvenlik sistemlerinden geçirme.
-
5271 sayılı CMK Madde 127. Maddesine göre yakalama ve yakalama nedeni ile orantılı olarak arama.[2]
-
Görev alanında haklarında yakalama, tutuklama veya mahkûmiyet kararı bulunan kişileri yakalama ve arama.
-
Yangın deprem gibi doğal afet durumlarında yardım istenmesi halinde görev alanındaki işyeri ve konutlara girme.
-
Hava Meydanı, liman, gar, istasyon ve terminal gibi toplu ulaşım tesislerinde kimlik sorma, duyarlı kapıdan geçirme, bu kişilerin üstlerini detektör ile arama eşyaları x-ray cihazından veya benzeri güvenlik sistemlerinden geçirme.
-
Genel kolluk Kuvvetlerine derhal bildirmek şartıyla, aramalar sırasında suç teşkil eden veya delil olabilecek eşyayı emanete alma.
-
Terk edilmiş ve bulunmuş eşyayı emanete alma.
-
Kişinin vücudu ve sağlığı bakımından mevcut bir tehlikeden korunması amacıyla yakalama.
-
Olay yerinde delilleri koruma amacıyla 5271 salıyı CMK Madde 163. Maddesine göre yakalama.[3]
-
Türk Medeni Kanun’un 981.maddesine göre zor kullanma.[4]
-
Türk Borçlar Kanunu’nun 52. Maddesine göre zor kullanma.[5]
-
Türk Ceza Kanunu’nun 24 ve 25 Maddelerine göre zor kullanma.[6]
Aranmaları Özel Hükümlere Bağlı Kişiler:
-
Cumhurbaşkanı: Anayasa’nın105/3 maddesi uyarınca sorumsuz kabul edilir ve hiçbir hal ve şartta arama yapılamaz.[7]
-
Milletvekilleri: Anayasa’nın 83.maddesi uyarında dokunulmazlıkları vardır. Aranamazlar, ancak ağır cezayı gerektiren suçüstü hallerinde suç şüphelisi gibi yakalanır, üst araması yapılır ve derhal kolluk kuvvetlerine teslim edilir.
-
Diplomatlar:1961 Tarihli Diplomatik İlişikler Hakkındaki Viyana Sözleşmesi 29. Maddesi gereğince diplomatlar aranamazlar.[8]
-
Hâkimler ve Savcılar: Ağır cezayı gerektiren bir suçüstü hali olmadıkça 2802 sayılı kanun 88. Maddesi gereği aranamazlar.[9]
-
Avukatlar ve Noterler: Ağır cezayı gerektiren bir suçüstü hali olmadıkça Avukatlık Kanunu 58. Maddesi gereğince aranamazlar.[10]
-
Yüksek Yargı Organları Başkan ve Üyeleri: Bu kişiler için adli arama işlemi yapılması Yargıtay Kanunu, Danıştay Kanunu ve Anayasa Mahkemesi Kanunu hükümleri ile engellenmiştir. Ancak önleyici arama yapılabilir.
-
Noterler için ise 1512 sayılı kanunun 153. Maddesi gereği soruşturma yapmak Adalet Bakanlığı iznine tabidir.[11]
[1] https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuatmetin/1.5.5188.pdf
[2] https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuatmetin/1.5.5271.pdf
[3] https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuatmetin/1.5.5271.pdf
[4] https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuatmetin/1.5.4721.pdf
[5] https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuatmetin/1.5.6098.pdf
[6] https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuatmetin/1.5.5237.pdf
[7] https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuatmetin/1.5.2709.pdf
[8]https://www5.tbmm.gov.tr/tutanaklar/KANUNLAR_KARARLAR/kanuntbmmc068/kanuntbmmc068/kanuntbmmc06803042.pdf
[9] https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuatmetin/1.5.2802.pdf